ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ RITES (ਰੇਲ ਇੰਡੀਆ ਟੈਕਨੀਕਲ ਐਂਡ ਇਕਨਾਮਿਕ ਸਰਵਿਸਿਜ਼) ਨੂੰ ਨਿਓ ਮੈਟਰੋ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਵਿਵਹਾਰਕਤਾ ਰਿਪੋਰਟ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤੇ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਵਿਆਪਕ ਮੋਬਿਲਿਟੀ ਪਲਾਨ (ਸੀਐਮਪੀ) ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਿਹਤਰ ਵਿਕਲਪ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਅਜੇ ਤੈਅ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਨੀਓ ਮੈਟਰੋ ਨੂੰ ਮੈਟਰੋ ਦੇ ਵਿਕਲਪ ਵਜੋਂ ਚਲਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ ਜਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਮੈਟਰੋ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸੀਐਮਪੀਪੀ ਵਿੱਚ ਜੋੜਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।
ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਹਦਾਇਤਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਟ੍ਰਾਈਸਿਟੀ ਨੂੰ ਮੈਟਰੋ ਰੇਲ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਦੀ ਡੀਪੀਆਰ ‘ਤੇ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਏਏਆਰ (ਵਿਕਲਪਕ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਰਿਪੋਰਟ) ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਤਹਿਤ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਯੂਟੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਰਾਈਟਸ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ-ਹਰਿਆਣਾ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਹਿੱਸੇਦਾਰਾਂ ਨਾਲ ਹੋਈ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਇਸ ਲਈ ਰਾਈਟਸ ਮੈਟਰੋ ਰੇਲ ਦੀ ਡੀਪੀਆਰ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਏਏਆਰ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰੇਗੀ, ਜਿਸ ਤਹਿਤ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਨਿਓ ਮੈਟਰੋ ਵਰਗੇ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਤਲਾਸ਼ੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਏਜੰਸੀ ਨੂੰ ਇਹ ਦੇਖਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਇਸ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ‘ਤੇ ਕਿੰਨਾ ਖਰਚ ਆਵੇਗਾ, ਕੀ ਇਸ ਨੂੰ ਮੌਜੂਦਾ ਰੋਡ ਨੈੱਟਵਰਕ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਫਿਰ ਇਸ ਲਈ ਵੱਖਰਾ ਸੜਕੀ ਢਾਂਚਾ ਬਣਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਨਾਸਿਕ ਵਿੱਚ ਨਿਓ ਮੈਟਰੋ ਦੀ ਸਫਲ ਵਰਤੋਂ
ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮੈਟਰੋ ਰੇਲ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਨਾਸਿਕ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਨਿਓ ਮੈਟਰੋ ਦੀ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਦੀ ਲਾਗਤ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮੈਟਰੋ ਤੋਂ 40 ਫੀਸਦੀ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਨਿਓ ਮੈਟਰੋ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਕੀਰਤੀਨਗਰ ਤੋਂ ਬਮਨੌਲੀ ਤੱਕ 19.09 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਲਈ ਚਲਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਕੁੱਲ 21 ਸਟੇਸ਼ਨ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਪਹਿਲਾ ਨਿਓ ਮੈਟਰੋ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨਾਸਿਕ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ 32 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦੀ ਨਵੀਨਤਾਕਾਰੀ ਆਵਾਜਾਈ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੈ, ਜੋ ਸੜਕ ਦੇ ਨੈਟਵਰਕ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦੀ ਹੈ।